6 Ιουλίου 2016

-Οδυσσέας Ελύτης, «Το ελληνικό καλοκαίρι κατά τον Ε. Teriade»



“Στάλα στάλα συνάζει μέσα της η καρυδιά τη σκοτεινή δροσιά. Το κυπαρίσσι ερημώνει γύρω του τα πάντα κι απομένει δασύ, κυρίαρχο.
Ίδια και ο πλάτανος. Προστάτες φασματικοί των κάμπων της Αργολίδας και της Αρκαδίας.

Η συκιά σταυρώνει τα χλωμά της μέλη, τεντώνεται μες στο πετσί της το γυαλιστερό και χνουδάτο, τέλος, κάποτε, στρογγυλοκάθεται μέσα στην ίδια της την ευωδιά.

Οι ροδιές ανάβουνε σαν κοκόρια. Η ελιά, δίχως να το πολυσκεφτεί, δίνεται στον ήλιο, στον άνεμο, σ’ όλα τα στοιχεία που ρημάζουνε το κορμί της.

Οι ροδοδάφνες, που μοσκοβολούνε πικραμύγδαλο, σαλεύουνε, όμοια νερό, βαθιά στις κοίτες των ξεροπόταμων.

Σιγά σιγά, μες στο κατακαλόκαιρο, το φως αφανίζει την Ελλάδα. Χωνεύει τα νησιά, εξουδετερώνει τις θάλασσες, αχρηστεύει τους ουρανούς. Μήτε που βλέπεις πια βουνά, μήτε δέντρα, μήτε πολιτείες, μήτε χώμα και νερό. Άφαντα όλα.

Πιωμένος φως – μονάχα μια σκιά μαύρη – ο άνθρωπος. Μια σκιά που μεγαλώνει, δυσανάλογα προστατευμένη από την ίδια του τη θυσία.

Η αντίσταση σ’ ένα τέτοιο φως: να ποιο είναι το βαθύτερο νόημα της ελληνικής αρχιτεκτονικής.

Μέσα στη διαφάνεια, ποιο διάφανος ακόμη, πιο λευκός, ο Παρθενώνας δικαιώνει μυστηριακά την ύπαρξή του την ώρα που το μεσημέρι το αττικό φτάνει στη μεγαλύτερή του ένταση κι όπου μονάχα νεράιδες τριγυρνάν μες στο θαμπωτικό διάστημα.

Η Ελλάδα στους χάρτες ανύπαρχτη.

Λες και βρήκε ο κόσμος το μακαρισμένο τέλος του σ’ αυτή την απόλυτη ισότητα.

Κι όμως, το ίδιο αυτό φως, το αστραφταβόλο, το καταιγιστικό, που αναιρεί την Ελλάδα μες στα μεσημέρια, την αποκαθιστά πάλι το ηλιοβασίλεμα κάτω από τα φαντασμαγορικά πυροτεχνήματα του δειλινού και αργότερα κάτω από την τρυφερή παρουσία της Σελήνης.

Τότε ξαναβρίσκει τον εαυτό της η Ελλάδα. Ξαναγίνεται αυτό που πραγματικά είναι. Ξαναπαίρνει στους χάρτες τη θέση που της αξίζει. Θέλω να πω τη θέση των ονείρων.” 
(Ο. Ελύτης, Εν λευκώ, Ίκαρος)
..............................................................................................................

Έτσι δυνατά..γεμάτα λόγια '' νοσταλγίας''και θαυμασμού..τα λόγια του Στρατή Ελευθεριάδη - Teriade..που είναι η παραφθορά του ονόματός του γαλλιστί..του Μυτιληνιού που κατέκτησε το Παρίσι..μας περιγράφουν τη μαγεία του φωτός..του Ελληνικού φωτός...που δεν σκιάζεται από τις πρόσκαιρες κάθε φορά αναποδιές...ανατροπές και δυσκολίες...Ήταν τα τέλη του 19ου αιώνα που γεννήθηκε..

Εξαίρετα λόγια...ένα κείμενο - άρθρο του εκδότη ..του σπουδαίου Έλληνα που διάλεξε το Παρίσι για πατρίδα ζήσης..που γνώρισε διανοούμενους..που γοητεύτηκε από την ελυθερία του πνεύματος της εποχής..μα που κατόρθωσε να παντρέψει το επιχειρείν με την τέχνη...Έγραψε 42 άρθρα τέχνης  και συνεργάστηκε θαυμάσια και δημιουργικά με τον άλλο Έλληνα Κριστιάν Ζερβό..που ίδρυσε τα << Τετράδια  
Τέχνης>>.Όταν οι εκδότες δεν είναι απλοί επιχειρηματίες ..γίνονται σπουδαία πράγματα...

Έγραψε άρθρα που έμειναν εδώ ..ανάμεσά μας..στην υψηλή λογοτεχνία  όπως : << Η μοναξιά της Ελλάδας >>
<< Το Ελληνικό Καλοκαίρι>>..
<< Σημείωμα για τα δέντρα >>..για να αποδειχτεί εκ των υστέρων..πως από όποιο πόστο κι αν βρίσκεσαι ..η ομορφιά της ψυχής δεν κρύβεται...όταν η Ελλάδα ''γράφει'' μέσα σου
..όπου κι αν βρεθείς...όσο κι αν δημιουργείς καλύτερα σαν βρεθείς σε τόπο που σου δίνει ευκαιρίες...ποτέ δε λησμονιέται στα βάθη της ψυχής...είναι σαν το σαράκι που σε κατατρώγει..ο τόπος που σε γέννησε...
Στο Παρίσι της ελευθερίας του πνεύματος ,της άνθησης της τέχνης και του μοντερνισμού..μεγαλούργησε ..μα δεν ξέχασε. 
Δικά του λοιπόν τα λόγια που ο Ελύτης μας περιέλαβε στο έργο του << Εν λευκώ >>.

Θαυμάζοντας τον άνθρωπο Στρατή Ελευθεριάδη - Σοφία Θεοδοσιάδη 
..............................................................................................................

Κλείνω μέσα μου νησιά...κι έναν έρωτα ωραίο...
μνήμες από το Αιγαίο...νάχω να λέω ..μέσα στις καταστροφές...
Ρίξτε φως Ελληνικό..νάχει μέλλον η αρχαία φωνή μου ..σε ένα κόσμο σαν κι αυτόν...
άσπρα χρώματα και μπλε.................... 

 Στίχοι : Νεοφυτίδης Ανδρέας... 
Μουσική :Νεοφυτίδης Νεοκλής.. 
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 


                       Μαργαρίτα Ζορμπαλά - Φως ελληνικό

.................................................................................. 
«Η μοναξιά της Ελλάδας», «Το ελληνικό καλοκαίρι» και «Σημείωμα για τα δένδρα». Πηγή: www.lifo.gr
«Η μοναξιά της Ελλάδας», «Το ελληνικό καλοκαίρι» και «Σημείωμα για τα δένδρα». Πηγή: www.lifo.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου